Opis

Jest to choroba wywołana przez bakterie rodzaju Mycobacterium. Najczęściej dochodzi do niej, jeśli warunki w akwarium są nieodpowiednie. Najczęściej źródłem zarażenia są chore osobniki. Bakterie gruźlicy przedostają się do akwarium przez złuszczający się naskórek, wydzieliny i otwarte wrzody chorych ryb. Bakterie mogą się dostać do akwarium wraz z wodą, glebą, karmą, a nawet ślimakami pochodzących z zakażonego zbiornika. Na gruźlicę zapadają różne gatunki ryb, lecz z analizy wynika, że najbardziej podatnymi na nią kąsaczowate.

Objawy

Pomimo obecności bakterii w organizmie ryby mogą długo nie wykazywać oznak choroby. Proces chorobowy rozwija się powoli, a do ostrej postaci choroby dochodzi bardzo rzadko. Do najczęstszych objawów choroby należą: apatia, utrata apetytu, stopniowe wychudzenie ciała. W końcowym stadium choroby ryby wykonują gwałtowne ruch ciała ukośnie ustawione w wodzie. U niektórych osobników chorych na gruźlicę obserwuje się zblednięcie skóry, nastroszenie i wypadanie łusek, zanikanie płetw, wysadzanie gałek ocznych, guzy, które po pęknięciu przeistaczają się w otwarty wrzód. U dorosłych osobników, które są dobrze rozwinięte, mimo występowania infekcji narządów wewnętrznych objawy zewnętrzne mogą nie nastąpić. U ryb pielęgnicowatych we wnętrzu guzka gruźliczego występują makrofagi, które barwią się na niebiesko błękitem berlińskim. Natomiast u ryb piękniczkowatych oraz pielęgnicowatych podczas procesu chorobowego dochodzi zwykle do melanizacji guzka.

Leczenie

Najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie gruźlicy jest hodowla ryb w wodzie o odpowiednich właściwościach fizykochemicznych oraz stosowanie urozmaiconej karmy. W takim przypadku, jeśli dochodzi do infekcji to przebiega ona bezobjawowo. Aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się gruźlicy zaleca się dla nowonabytych ryb 3- miesięczną kwarantannę, jeśli dojdzie do rozpoznania gruźlicy to należy wyeliminować wszystkie osobniki, nawet te, u których nie ma objawów gruźlicy, ponieważ mogą być one nosicielami wirusa mycobacterium. Leczenie gruźlicy przeważnie nie przynosi żadnych efektów i jest nieskuteczne. Jeśli jednak osobniki przedstawiają dużą wartość to można próbować leczenia następującymi środkami: A) kanamycyna – dawka 10mg na 100 mg karmy, podawana przez 3-4 dni. B) kanamycyna lub streptomycyna – 0,02 mg na 1 g m ciała ryby stosowany w iniekcjach do jamy brzusznej u dużych ryb. C) Terramycin – roztwór 13 mg na 1 l wody – kąpiel długotrwała. D) hydrazyd kwasu nikotynowego – w dawce 0,003-0,005 mg na 1 g masy ciała ryby podawany kilkakrotnie z karmą lub w roztworze 3-5 mg na 1 l wody podczas kąpieli długotrwałej.